Những Vấn đề Thủy lợi ở Ðồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam (6)

(Water Resources Problems in the Vietnam’s Mekong Delta – Part 6)

 

 

Hỏi: Trong chương trình trước, KS có cho biết hệ thống thủy lợi hiện nay ở ÐBSCL đã góp phần không nhỏ trong việc xâm lấn vào những vùng sinh thái tự nhiên còn lại và có thể làm cho chúng suy thoái trong tương lai.  KS có thể cho quý thính giả của Ðài biết thêm chi tiết về ảnh hưởng sinh thái nầy không?

 

Ðáp: Như tôi đã trình bày, sau năm 1975, chủ trương của Việt Nam là biến tất cả đất đai có thể trồng trọt còn lại ở ÐBSCL thành ruộng lúa trồng nhiều vụ một năm, nhằm đạt chỉ tiêu 20 triệu tấn lúa/năm trong kế hoạch ngủ niên 1975-1980.  Chủ trương nầy đã phá hủy một số lớn vùng sinh thái tự nhiên như rừng tràm, đồng cỏ ngập nước, vùng trũng, và rừng ngập mặn ở Ðồng Tháp Mười (ÐTM), Tứ giác Long Xuyên (TGLX), và rừng U Minh ở bán đảo Cà Mau.  Chỉ trong vòng 20 năm, ruộng lúa ở ÐBSCL đã tăng gần 4 lần, với diện tích lên đến 1,1 triệu ha trong năm 1995.  Một số ít vùng sinh thái tự nhiên còn lại, mặc dù được bảo vệ, đang chịu ảnh hưởng nặng nề bởi các biện pháp trị thủy, bởi tình trạng ô nhiễm gia tăng, bởi các hoạt động khai thác bất hợp pháp, và bởi nguy cơ cháy rừng, nhất là trong mùa khô.  Các vùng nầy đang suy thoái nghiêm trọng và có nguy cơ bị xóa sổ trong tương lai.

 

Hỏi: KS có thể cho một thí dụ về sự suy thoái vùng sinh thái tự nhiên ở ÐBSCL không ạ?

 

Ðáp: Các vườn quốc gia Tràm Chim-Tam Nông ở Ðồng Tháp và Hòn Chông-Kiên Lương ở Kiên Giang là một thí dụ điển hình.  Sau khi chiến tranh chấm dứt, đây là những vùng sinh thái tự nhiên mà hằng năm loại sếu đầu đỏ hiếm quý trên thế giới về tạm trú trong một thời gian.  Nhưng số lượng sếu về hai vườn quốc gia nầy càng ngày càng giảm.  Ở Kiên Giang, trước đây có hàng ngàn con, bây giờ chỉ còn vài trăm.  Ở Ðồng Tháp còn bi đát hơn, chỉ còn vài chục, riêng năm nay, chỉ còn 17 con mà thôi.  Sở dĩ sếu về ít là vì hệ sinh thái của hai vườn quốc gia nầy đã suy thoái và không còn thích hợp với đời sống của sếu.  Theo một bài báo đăng trên tờ Nhân Dân ngày 19 tháng 4 năm 2005, từ năm 2000, diện tích năn và đất ngập nước bị thay đổi.  Những điểm sếu ăn cũng không còn nguyên như trước, có chỗ đào kinh, xẻ rạch, có chỗ giữ nước chống cháy, có nơi bị người dân xâm lấn và khai thác.

 

Hỏi: Còn hệ sinh thái của ÐBSCL thì sao, thưa KS?

 

Ðáp: Ngoài các vùng sinh thái tự nhiên, hệ thống thủy lợi hiện nay ở ÐBSCL cũng có ảnh hưởng tiêu cực đến hệ sinh thái của toàn vùng ÐBSCL bao gồm thực vật, sinh vật, môi trường đất và nước.  Như tôi đã trình bày, việc xây dựng và điều hành hệ thống kinh thủy lợi trong vùng đất phèn gây hiện tượng xì phèn trong đất lẫn nước, khiến cây cỏ nhạy cảm với độ chua, tức pH, phải nhường chỗ cho cây cỏ chịu chua cao như tràm, năn, hoặc lát.  Kết quả là độ đa dạng sinh học bị giảm.  Trong những vùng trũng như ÐTM và TGLX, hệ thống thủy lợi làm cho mực nước ngập cao hơn, thời gian ngập kéo dài hơn, lượng phù sa mang theo lớn hơn là những nguyên nhân khiến cho hàng nghìn ha tràm chết hàng loạt.  Ở rừng U Minh, hệ thống kinh thủy lợi làm nước khô cạn trong mùa khô gây nạn cháy rừng, khiến hàng ngàn ha rừng tràm bị thiêu hủy trong năm 2002.  Hệ thống đê đập ngăn mặn có thể xóa sổ cây dừa nước trong những vùng ngọt hóa, vì loại cây nầy cần môi trường nước ngọt và nước mặn luân phiên nhau.  Lục bình cũng là một vấn nạn trong kinh rạch không có đủ nước luân lưu, thí dụ như rạch Bảo Ðịnh ở thị xã Tân An và đoạn sông Vàm Cỏ Đông từ xã Long Thành Nam, huyện Hòa Thành đến xã Cẩm Giang, huyện Gò Dầu.

 

Hỏi: Mỗi khi được hỏi, nông dân ÐBSCL cho biết, nhiều loại tôm cá cua trước đây thường thấy trong ruộng lúa hoặc ao hồ ở ÐBSCL nay không còn nữa.  Hiện tượng nầy có liên quan đến hệ thống thủy lợi hiện nay ở ÐBSCL không, thưa KS?

 

Ðáp: Việc nhiều loại tôm cá sống trong ruộng lúa ở ÐBSCL đã biến mất có thể do nhiều yếu tố, nhưng theo tôi, hệ thống thủy lợi hiện nay là một yếu tố quan trọng nhất.  Trước hết, hệ thống kinh thủy lợi làm hạ mực nước trong các vùng trũng và có thể làm cho các vùng trũng nầy khô cạn.  Những vùng trũng nầy chính là nơi cư trú và sinh sản của nhiều loại cá trong mùa khô.  Thứ nhì, hệ thống đê ngăn lũ ngăn chận cá di chuyển từ vùng trũng trở lại kinh rạch trong mùa nước nổi, nhất là các loại cá trắng.  Thứ ba, cá tôm không thể sống trong nước phèn có pH thấp.  Hệ thống đê bao cũng ngăn chận sự di chuyển của cá tôm trong mùa nước nổi. Theo kết quả nghiên cứu của Trường Ðại học An Giang thì hệ thống đê bao không những ảnh hưởng đến thành phần một số loài cá tôm, đặc biệt, làm mất hẳn một số loại như tôm càng xanh, cá rô biển, và cá bống tượng, mà còn làm giảm kích thước của tôm cá đánh bắt được so với thời điểm chưa có đê bao. 

 

Hỏi: Trong thời gian gần đây, đặc biệt trong mùa nước nổi vừa qua, báo chí trong nước có đề cập đến một sự kiện đang xảy ra ở ÐBSCL mà họ gọi là “hệ lụy đê bao.”  Một trong những hệ lụy đó là đất đai bên trong đê bao không còn màu mỡ như trước.  Theo người dân ở ÐBSCL, đất bạc màu là vì không được bón phù sa do nước lũ mang về.  KS có ý kiến gì về nhận xét nầy?

 

Ðáp: Nhận xét nầy rất đúng, nhưng có một yếu tố khác quan trọng hơn, đó là hiện tượng xì phèn.  Vì đất bên trong đê bao tiếp xúc với không khí lâu hơn nên phèn xì nhiều hơn; do đó, độ pH trong đất càng ngày càng thấp hơn.  Ðộ pH thấp chẳng những làm giảm hoặc ngừng sự tăng trưởng của cây lúa mà còn có ảnh hưởng đến sự hấp thu chất đạm, và đây chính là nguyên nhân khiến cho năng suất lúa trong vùng có đê bao càng ngày càng giảm, mặc dù vẫn bón phân như trước.  Theo một nghiên cứu của Khoa Nông nghiệp thuộc Trường Ðại học An Giang, khi đê bao hoàn tất thì; sau 2 năm, năng suất lúa giảm 7,2 tạ/ha trong vụ đông-xuân và 3,2 tạ/ha trong vụ hè-thu; sau 4 năm, năng suất lúa giảm 10,9 tạ/ha trong vụ đông-xuân và 2,4 tạ/ha trong vụ hè-thu; và sau 6 năm, năng suất lúa giảm 10,9 tạ/ha trong vụ đông-xuân và 3,9 tạ/ha trong vụ hè-thu.

 

Hỏi: Còn ảnh hưởng của hệ thống thủy lợi hiện nay ở ÐBSCL đối với môi trường nước thì như thế nào?

 

Ðáp: Một trong những ảnh hưởng tai hại nhất đối với môi trường nước là ngăn chận sự luân lưu của nó, nhất là ở vùng hạ nguồn và ven biển, cả bên trong lẫn bên ngoài hệ thống đê đập ngăn mặn, khiến cho nguồn nước bị ô nhiễm.  Thí dụ điển hình là sông Ba Lai ở Bến Tre.  Trước khi có cống đập Ba Lai, nước sông có thể thông thương dễ dàng ra biển, nên dòng nước trong xanh và tràn đầy tôm cá.  Từ khi có cống đập Ba Lai, nước không thể luân lưu như trước nên bị ô nhiễm, tôm cá ngày càng ít đi, có nơi không còn.

 

Việc điều hành hệ thống đê đập ngăn mặn cũng có thể làm cho môi trường nước bị xáo trộn và gây ảnh hưởng tai hại.  Thí dụ như việc mở cống đập Ba Lai khiến nước mặn trong sông Ba Lai ở hạ nguồn cống bị nước ngọt làm loãng và gây ô nhiễm, khiến không thể làm muối, đánh cá, hoặc nuôi tôm.  Hiện tượng nghêu chết hàng loạt ở bãi nghêu thuộc xã Bảo Thuận và An Thủy, huyện Ba Tri có lẽ cũng do việc mở cửa đập Ba Lai để bảo vệ cho đàn tôm bên trong, vì nước ngọt bị ô nhiễm tràn ra làm thay đổi môi trường nước gần các bãi nghêu.     

 

Hỏi: Ngoài các ảnh hưởng trực tiếp mà KS vừa trình bày, hệ thống thủy lợi hiện nay còn có ảnh hưởng nào khác đến hệ sinh thái của ÐBSCL không, thưa KS?

 

Ðáp: Sự gia tăng diện tích trồng lúa và dân số trong vùng ÐBSCL, do việc xây dựng hệ thống thủy lợi và chánh sách kinh tế mới, làm gia tăng số lượng chất ô nhiễm phóng thích vào môi trường.  Theo một nghiên cứu của Trung tâm nghiên cứu phát triển ÐBSCL, sự gia tăng chất ô nhiễm phóng thích vào môi trường có ảnh hưởng trực tiếp đến hệ sinh thái vì nó có thể hủy diệt sinh vật, làm giảm sản phẩm sinh học, làm giảm sức đề kháng bệnh tật, và làm giảm độ đa dạng sinh học.  Hơn nữa, hệ thống thủy lợi hiện nay ở ÐBSCL cũng là một yếu tố giúp các chất ô nhiễm tồn đọng lâu dài trong môi trường và do đó, gia tăng mức độ ô nhiễm của sinh vật.  Ðiều nầy có thể dẫn đến việc tích lũy các chất độc hại (toxins) trong môi trường mà hậu quả là ÐBSCL dần dà sẽ bị nhiễm độc (poisoning).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

VanDeThuyLoiDBSCL6.doc

Nhöõng Vaán ñeà Thuûy lôïi ôû Ñoàng baèng soâng Cöûu Long cuûa Vieät Nam (6)

(Water Resources Problems in the Vietnam’s Mekong Delta – Part 6)

 

 

Hoûi: Trong chöông trình tröôùc, KS coù cho bieát heä thoáng thuûy lôïi hieän nay ôû ÑBSCL ñaõ goùp phaàn khoâng nhoû trong vieäc xaâm laán vaøo nhöõng vuøng sinh thaùi töï nhieân coøn laïi vaø coù theå laøm cho chuùng suy thoaùi trong töông lai.  KS coù theå cho quyù thính giaû cuûa Ñaøi bieát theâm chi tieát veà aûnh höôûng sinh thaùi naày khoâng?

 

Ñaùp: Nhö toâi ñaõ trình baøy, sau naêm 1975, chuû tröông cuûa Vieät Nam laø bieán taát caû ñaát ñai coù theå troàng troït coøn laïi ôû ÑBSCL thaønh ruoäng luùa troàng nhieàu vuï moät naêm, nhaèm ñaït chæ tieâu 20 trieäu taán luùa/naêm trong keá hoaïch nguû nieân 1975-1980.  Chuû tröông naày ñaõ phaù huûy moät soá lôùn vuøng sinh thaùi töï nhieân nhö röøng traøm, ñoàng coû ngaäp nöôùc, vuøng truõng, vaø röøng ngaäp maën ôû Ñoàng Thaùp Möôøi (ÑTM), Töù giaùc Long Xuyeân (TGLX), vaø röøng U Minh ôû baùn ñaûo Caø Mau.  Chæ trong voøng 20 naêm, ruoäng luùa ôû ÑBSCL ñaõ taêng gaàn 4 laàn, vôùi dieän tích leân ñeán 1,1 trieäu ha trong naêm 1995.  Moät soá ít vuøng sinh thaùi töï nhieân coøn laïi, maëc duø ñöôïc baûo veä, ñang chòu aûnh höôûng naëng neà bôûi caùc bieän phaùp trò thuûy, bôûi tình traïng oâ nhieãm gia taêng, bôûi caùc hoaït ñoäng khai thaùc baát hôïp phaùp, vaø bôûi nguy cô chaùy röøng, nhaát laø trong muøa khoâ.  Caùc vuøng naày ñang suy thoaùi nghieâm troïng vaø coù nguy cô bò xoùa soå trong töông lai.

 

Hoûi: KS coù theå cho moät thí duï veà söï suy thoaùi vuøng sinh thaùi töï nhieân ôû ÑBSCL khoâng aï?

 

Ñaùp: Caùc vöôøn quoác gia Traøm Chim-Tam Noâng ôû Ñoàng Thaùp vaø Hoøn Choâng-Kieân Löông ôû Kieân Giang laø moät thí duï ñieån hình.  Sau khi chieán tranh chaám döùt, ñaây laø nhöõng vuøng sinh thaùi töï nhieân maø haèng naêm loaïi seáu ñaàu ñoû hieám quyù treân theá giôùi veà taïm truù trong moät thôøi gian.  Nhöng soá löôïng seáu veà hai vöôøn quoác gia naày caøng ngaøy caøng giảm.  ÔÛ Kieân Giang, tröôùc ñaây coù haøng ngaøn con, baây giôø chæ coøn vaøi traêm.  ÔÛ Ñoàng Thaùp coøn bi ñaùt hôn, chæ coøn vaøi chuïc, rieâng naêm nay, chæ coøn 17 con maø thoâi.  Sôû dó seáu veà ít laø vì heä sinh thaùi cuûa hai vöôøn quoác gia naày ñaõ suy thoaùi vaø khoâng coøn thích hôïp vôùi ñôøi soáng cuûa seáu.  Theo moät baøi baùo ñaêng treân tôø Nhaân Daân ngaøy 19 thaùng 4 naêm 2005, töø naêm 2000, dieän tích naên vaø ñaát ngaäp nöôùc bò thay ñoåi.  Nhöõng ñieåm seáu aên cuõng khoâng coøn nguyeân nhö tröôùc, coù choã ñaøo kinh, xeû raïch, coù choã giöõ nöôùc choáng chaùy, coù nôi bò ngöôøi daân xaâm laán vaø khai thaùc.

 

Hoûi: Coøn heä sinh thaùi cuûa ÑBSCL thì sao, thöa KS?

 

Ñaùp: Ngoaøi caùc vuøng sinh thaùi töï nhieân, heä thoáng thuûy lôïi hieän nay ôû ÑBSCL cuõng coù aûnh höôûng tieâu cöïc ñeán heä sinh thaùi cuûa toaøn vuøng ÑBSCL bao goàm thöïc vaät, sinh vaät, moâi tröôøng ñaát vaø nöôùc.  Nhö toâi ñaõ trình baøy, vieäc xaây döïng vaø ñieàu haønh heä thoáng kinh thuûy lôïi trong vuøng ñaát pheøn gaây hieän töôïng xì pheøn trong ñaát laãn nöôùc, khieán caây coû nhaïy caûm vôùi ñoä chua, töùc pH, phaûi nhöôøng choã cho caây coû chòu chua cao nhö traøm, naên, hoaëc laùt.  Keát quaû laø ñoä ña daïng sinh hoïc bò giảm.  Trong nhöõng vuøng truõng nhö ÑTM vaø TGLX, heä thoáng thuûy lôïi laøm cho möïc nöôùc ngaäp cao hôn, thôøi gian ngaäp keùo daøi hôn, löôïng phuø sa mang theo lôùn hôn laø nhöõng nguyeân nhaân khieán cho haøng nghìn ha traøm cheát haøng loaït.  ÔÛ röøng U Minh, heä thoáng kinh thuûy lôïi laøm nöôùc khoâ caïn trong muøa khoâ gaây naïn chaùy röøng, khieán haøng ngaøn ha röøng traøm bò thieâu huûy trong naêm 2002.  Heä thoáng ñeâ ñaäp ngaên maën coù theå xoùa soå caây döøa nöôùc trong nhöõng vuøng ngoït hoùa, vì loaïi caây naày caàn moâi tröôøng nöôùc ngoït vaø nöôùc maën luaân phieân nhau.  Luïc bình cuõng laø moät vaán naïn trong kinh raïch khoâng coù ñuû nöôùc luaân löu, thí duï nhö raïch Baûo Ñònh ôû thò xaõ Taân An vaø ñoaïn soâng Vaøm Coû Ñoâng töø xaõ Long Thaønh Nam, huyeän Hoøa Thaønh ñeán xaõ Caåm Giang, huyeän Goø Daàu.

 

Hoûi: Moãi khi ñöôïc hoûi, noâng daân ÑBSCL cho bieát, nhieàu loaïi toâm caù cua tröôùc ñaây thöôøng thaáy trong ruoäng luùa hoaëc ao hoà ôû ÑBSCL nay khoâng coøn nöõa.  Hieän töôïng naày coù lieân quan ñeán heä thoáng thuûy lôïi hieän nay ôû ÑBSCL khoâng, thöa KS?

 

Ñaùp: Vieäc nhieàu loaïi toâm caù soáng trong ruoäng luùa ôû ÑBSCL ñaõ bieán maát coù theå do nhieàu yeáu toá, nhöng theo toâi, heä thoáng thuûy lôïi hieän nay laø moät yeáu toá quan troïng nhaát.  Tröôùc heát, heä thoáng kinh thuûy lôïi laøm haï möïc nöôùc trong caùc vuøng truõng vaø coù theå laøm cho caùc vuøng truõng naày khoâ caïn.  Nhöõng vuøng truõng naày chính laø nôi cö truù vaø sinh saûn cuûa nhieàu loaïi caù trong muøa khoâ.  Thöù nhì, heä thoáng ñeâ ngaên luõ ngaên chaän caù di chuyeån töø vuøng truõng trôû laïi kinh raïch trong muøa nöôùc noåi, nhaát laø caùc loaïi caù traéng.  Thöù ba, caù toâm khoâng theå soáng trong nöôùc pheøn coù pH thaáp.  Heä thoáng ñeâ bao cuõng ngaên chaän söï di chuyeån cuûa caù toâm trong muøa nöôùc noåi. Theo keát quaû nghieân cöùu cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang thì heä thoáng ñeâ bao khoâng nhöõng aûnh höôûng ñeán thaønh phaàn moät soá loaøi caù toâm, ñaëc bieät, laøm maát haún moät soá loaïi nhö toâm caøng xanh, caù roâ bieån, vaø caù boáng töôïng, maø coøn laøm giảm kích thöôùc cuûa toâm caù ñaùnh baét ñöôïc so vôùi thôøi ñieåm chöa coù ñeâ bao. 

 

Hoûi: Trong thôøi gian gaàn ñaây, ñaëc bieät trong muøa nöôùc noåi vöøa qua, baùo chí trong nöôùc coù ñeà caäp ñeán moät söï kieän ñang xaûy ra ôû ÑBSCL maø hoï goïi laø “heä luïy ñeâ bao.”   Moät trong nhöõng heä luïy ñoù laø ñaát ñai beân trong ñeâ bao khoâng coøn maøu môõ nhö tröôùc.  Theo ngöôøi daân ôû ÑBSCL, ñaát baïc maøu laø vì khoâng ñöôïc boùn phuø sa do nöôùc luõ mang veà.  KS coù yù kieán gì veà nhaän xeùt naày?

 

Ñaùp: Nhaän xeùt naày raát ñuùng, nhöng coù moät yeáu toá khaùc quan troïng hôn, ñoù laø hieän töôïng xì pheøn.  Vì ñaát beân trong ñeâ bao tieáp xuùc vôùi khoâng khí laâu hôn neân pheøn xì nhieàu hôn; do ñoù, ñoä pH trong ñaát caøng ngaøy caøng thaáp hôn.  Ñoä pH thaáp chaúng nhöõng laøm giảm hoaëc ngöøng söï taêng tröôûng cuûa caây luùa maø coøn coù aûnh höôûng ñeán söï haáp thu chaát ñaïm, vaø ñaây chính laø nguyeân nhaân khieán cho naêng suaát luùa trong vuøng coù ñeâ bao caøng ngaøy caøng giảm, maëc duø vaãn boùn phaân nhö tröôùc.  Theo moät nghieân cöùu cuûa Khoa Noâng nghieäp thuoäc Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang, khi ñeâ bao hoaøn taát thì; sau 2 naêm, naêng suaát luùa giảm 7,2 taï/ha trong vuï ñoâng-xuaân vaø 3,2 taï/ha trong vuï heø-thu; sau 4 naêm, naêng suaát luùa giảm 10,9 taï/ha trong vuï ñoâng-xuaân vaø 2,4 taï/ha trong vuï heø-thu; vaø sau 6 naêm, naêng suaát luùa giảm 10,9 taï/ha trong vuï ñoâng-xuaân vaø 3,9 taï/ha trong vuï heø-thu.

 

Hoûi: Coøn aûnh höôûng cuûa heä thoáng thuûy lôïi hieän nay ôû ÑBSCL ñoái vôùi moâi tröôøng nöôùc thì nhö theá naøo?

 

Ñaùp: Moät trong nhöõng aûnh höôûng tai haïi nhaát ñoái vôùi moâi tröôøng nöôùc laø ngaên chaän söï luaân löu cuûa noù, nhaát laø ôû vuøng haï nguoàn vaø ven bieån, caû beân trong laãn beân ngoaøi heä thoáng ñeâ ñaäp ngaên maën, khieán cho nguoàn nöôùc bò oâ nhieãm.  Thí duï ñieån hình laø soâng Ba Lai ôû Beán Tre.  Tröôùc khi coù coáng ñaäp Ba Lai, nöôùc soâng coù theå thoâng thöông deã daøng ra bieån, neân doøng nöôùc trong xanh vaø traøn ñaày toâm caù.  Töø khi coù coáng ñaäp Ba Lai, nöôùc khoâng theå luaân löu nhö tröôùc neân bò oâ nhieãm, toâm caù ngaøy caøng ít ñi, coù nôi khoâng coøn.

 

Vieäc ñieàu haønh heä thoáng ñeâ ñaäp ngaên maën cuõng coù theå laøm cho moâi tröôøng nöôùc bò xaùo troän vaø gaây aûnh höôûng tai haïi.  Thí duï nhö vieäc môû coáng ñaäp Ba Lai khieán nöôùc maën trong soâng Ba Lai ôû haï nguoàn coáng bò nöôùc ngoït laøm loaõng vaø gaây oâ nhieãm, khieán khoâng theå laøm muoái, ñaùnh caù, hoaëc nuoâi toâm.  Hieän töôïng ngheâu cheát haøng loaït ôû baõi ngheâu thuoäc xaõ Baûo Thuaän vaø An Thuûy, huyeän Ba Tri coù leõ cuõng do vieäc môû cöûa ñaäp Ba Lai ñeå baûo veä cho ñaøn toâm beân trong, vì nöôùc ngoït bò oâ nhieãm traøn ra laøm thay ñoåi moâi tröôøng nöôùc gaàn caùc baõi ngheâu.     

 

Hoûi: Ngoaøi caùc aûnh höôûng tröïc tieáp maø KS vöøa trình baøy, heä thoáng thuûy lôïi hieän nay coøn coù aûnh höôûng naøo khaùc ñeán heä sinh thaùi cuûa ÑBSCL khoâng, thöa KS?

 

Ñaùp: Söï gia taêng dieän tích troàng luùa vaø daân soá trong vuøng ÑBSCL, do vieäc xaây döïng heä thoáng thuûy lôïi vaø chaùnh saùch kinh teá môùi, laøm gia taêng soá löôïng chaát oâ nhieãm phoùng thích vaøo moâi tröôøng.  Theo moät nghieân cöùu cuûa Trung taâm nghieân cöùu phaùt trieån ÑBSCL, söï gia taêng chaát oâ nhieãm phoùng thích vaøo moâi tröôøng coù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán heä sinh thaùi vì noù coù theå huûy dieät sinh vaät, laøm giảm saûn phaåm sinh hoïc, laøm giảm söùc ñeà khaùng beänh taät, vaø laøm giảm ñoä ña daïng sinh hoïc.  Hôn nöõa, heä thoáng thuûy lôïi hieän nay ôû ÑBSCL cuõng laø moät yeáu toá giuùp caùc chaát oâ nhieãm toàn ñoïng laâu daøi trong moâi tröôøng vaø do ñoù, gia taêng möùc ñoä oâ nhieãm cuûa sinh vaät.  Ñieàu naày coù theå daãn ñeán vieäc tích luõy caùc chaát ñoäc haïi (toxins) trong moâi tröôøng maø haäu quaû laø ÑBSCL daàn daø seõ bò nhieãm ñoäc (poisoning).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

VanDeThuyLoiDBSCL6.doc